Mẹo gia đình: 7 bí quyết bảo quản thực phẩm tốt nhất

Bảo quản thực phẩm là sử dụng các biện pháp ngăn chặn sự phát triển của vi sinh vật trong thực phẩm nhằm giữ cho thực phẩm có thể sử dụng được trong thời gian dài mà không bị biến chất hư hỏng. Bảo quản thực phẩm là cách bảo vệ, nâng cao sức khỏe cho chính bạn và gia đình.

Bài viết dưới đây Điện máy Ngọc Phát sẽ chia sẻ 7 phương pháp giúp thực phẩm được bảo quản đúng cách và an toàn nhất.

Tại sao các loại thực phẩm nhanh bị ôi thiu, hư hỏng?

Thức ăn hay thực phẩm bảo quản không đúng cách thì sau một thời gian sẽ bị hư hỏng, ôi thiu, xuất hiện nấm mốc. Nếu ăn phải có thể bị ói nặng hơn có thể gây ngộ độc thực phẩm.

Chúng ta có thể nhận biết thực phẩm bị ôi thiu qua mắt thường, ngửi hoặc nếm vị như thức ăn bị đổi màu, sủi bọt, có mùi khó chịu như mùi chua hoặc hôi, thức ăn xuất hiện nấm mốc, rêu xanh

Có nhiều yếu tố gây hư hỏng thực phẩm. Cụ thể là:

• Để lâu ngoài môi trường: Thực phẩm khi để lâu bên ngoài sẽ chịu tác động của nhiệt độ, độ ẩm thay đổi sẽ đẩy nhanh quá trình thức ăn bị hư hỏng. Mỗi thực phẩm sẽ có một hạn sử dụng khác nhau, nên nếu bạn không biết và để quá ngày thì đồ ăn cũng không thể dùng được nữa.
• Vi khuẩn, nấm mốc, côn trùng: Do thói quen để thực phẩm bên ngoài không đậy nắp vung hay bảo quản không đúng cách là cơ hội để côn trùng như ruồi, kiến, gián xâm nhập. Từ đó làm mầm móng cho vi khuẩn, nấm mốc sinh sôi phát triển khiến thức ăn bị ôi thiu.
• Ngoài ra, đồ ăn không được bảo quản cẩn thận như trộn lẫn các thức ăn với nhau, để trong tủ lạnh quá lâu,… cũng là một nguyên nhân dẫn đến đồ ăn bị hỏng.

Bảo quản thực phẩm ở nhiệt độ và thời gian bao nhiêu thì an toàn?

– Thông thường mỗi loại thực phẩm đều có thời gian và nhiệt độ bảo quản không giống nhau, tùy thuộc vào từng loại thực phẩm mà chúng ta có cách bảo quản hợp lý. 

– Đối với rau củ, trái cây: không nên rửa sạch nếu chưa có nhu cầu sử dụng ngay, tuyệt đối không để rau quả bị dính nước. Bảo quản rau củ trái cây trong túi zip hoặc túi giấy sẽ giúp cho rau củ tươi ngon hơn, không bị héo và đặt trong ngăn mát tủ lạnh nhiệt độ từ 2-4 độ C và thời gian sử dụng từ 2-7 ngày.

– Đối với thực phẩm tươi sống như thịt cá, hải sản có thể bảo quản từ 1-3 độ C nếu sử dụng trong ngày, để ở ngăn đông -18 độ C nếu sử dụng lâu hơn (từ 3-6 tháng tùy loại thực phẩm)

– Đối với thực phẩm đã nấu chín: bạn cần để nguội, đậy kín thức ăn tránh côn trùng xâm nhập. Có thể để ở ngăn mát tủ lạnh 2-4 độ C và sử dụng trong ngày.

7 phương pháp bảo quản thực phẩm tốt nhất hiện nay

#1. Bảo quản ở nhiệt độ thấp, đông lạnh

Bảo quản thực phẩm trong tủ lạnh được hầu hết các gia đình áp dụng. Nhiệt độ thấp có tác dụng ức chế làm giảm tốc độ các phản ứng sinh hóa trong thực phẩm. Nhiệt độ càng thấp thì tốc độ phản ứng càng giảm, vì thế nhiệt độ thấp tuy không tiêu diệt được vi sinh vật nhưng ức chế được sự phát triển của chúng. 

Một số lưu ý khi bảo quản thực phẩm bằng tủ lạnh:

Không để thực phẩm đã chế biến chung ngăn với thực phẩm chưa chế biến.

Không đặt trực tiếp thực phẩm không được bao gói vào trong tủ lạnh.

Không để quá nhiều thực phẩm làm chật tủ lạnh gây cản trở việc lưu thông không khí trong tủ lạnh. 

Không để thực phẩm vừa chế biến còn nóng vào tủ lạnh. 

#2. Đóng hộp, chai, lọ

Bảo quản thực phẩm bằng đóng hộp là phương pháp tương đối phổ biến hiện nay và bảo quản được trong thời gian dài. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ được thực hiện tại các nhà máy đóng gói thực phẩm có công nghệ hiện đại. Bạn vẫn có thể đóng hộp theo phương cách đóng hộp nhưng vẫn phải yêu cầu đóng hộp bằng áp suất.

Trong phương pháp này, không khí được loại bỏ khỏi thực phẩm và cho vào hộp kín khí để vi khuẩn không phát triển được. Thực phẩm được bảo quản bằng cách đóng hộp và đóng chai sẽ bị hư hỏng rất nhanh nếu đã mở nắp. 

#3. Bằng muối và đường

Ướp muối là phương pháp dùng nồng độ muối cao để ức chế sự phát triển hoặc tiêu diệt vi khuẩn. Muối không thể phá hủy được độc tố của vi khuẩn, do vậy một số thực phẩm ướp muối vẫn có thể gây ngộ độc do độc tố của vi khuẩn đã có trước khi bảo quản. Vì vậy, thực phẩm trước khi ướp muối phải làm thật sạch, bảo đảm các tiêu chuẩn vệ sinh.

Đường cũng được xem là một chất bảo quản. Chúng ta có thể lưu trữ thực phẩm trong một thời gian dài dưới dạng mứt, thạch… bằng cách thêm đường. Ướp đường cho phép bạn thưởng thức trái cây theo mùa như: dâu tây, xoài, thơm, vải, đào… hoặc ngay cả trong mùa vụ.

Tuy nhiên, lượng muối và đường dư thừa không tốt cho sức khỏe và có thể làm mất chất dinh dưỡng trong thực phẩm.

#4. Điều chỉnh độ pH

Hầu hết các vi sinh vật gây hư hỏng thực phẩm và gây độc hại cho con người đều không phát triển được ở môi trường acid có pH <4,5. Cho nên dùng cách điều chỉnh pH cũng là cách tốt để bảo quản thực phẩm.

Muối chua sử dụng vi sinh vật chuyển hóa đường có sẵn trong rau củ và thực phẩm khác thành Acid Lactic, làm cho thực phẩm có hương vị đặc trưng. Rau củ muối chua có hương vị khác rau củ tươi, vì vậy muối chua chính là phương pháp cất giữ rau củ bằng cách tạo điều kiện lên men có lợi.

#5. Hun khói

Hun khói là phương pháp chế biến món ăn kết hợp giữa sấy khô và làm thẩm thấu các hợp chất tự nhiên trong khói gỗ vào thịt, cá.

Khi thịt được hơ trên lửa, khói được hun vào nhằm làm tăng hương vị cũng như kéo dài thời gian bảo quản và sử dụng được lâu hơn mà không gây nguy hiểm

Một số món ăn sử dụng phương pháp hun khói để bảo quản phổ biến như thịt xông khói, thịt nguội, xúc xích, lạp xưởng…

Tuy nhiên, chất béo bão hòa trong sản phẩm xông khói góp phần làm tăng nguy cơ của các vấn đề sức khỏe mãn tính như tiểu đường, tăng nồng độ cholesterol làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim.

#6. Sấy khô

Phương pháp bảo quản thực phẩm lâu đời nhất là bằng cách sấy khô (làm giảm hoạt động của nước đủ để trì hoãn hoặc ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn). Trong phương pháp này, thực phẩm được phơi khô dưới ánh nắng mặt trời, hoặc sấy khô bằng máy móc, thiết bị… để ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn trong đó. Một số loại thực phẩm như: hải sản, cá thịt, rau củ quả, trái cây và các loại hạt sẽ được bảo quản bằng cách này.

Tuy nhiên, các loại đường tự nhiên trong hoa quả khô có hàm lượng cao cung cấp một lượng lớn năng lượng, chất bột đường. Năng lượng nhiều sẽ không tốt cho các đối tượng thừa cân, béo phì, đái tháo đường. Điều này càng nguy hiểm khi trái cây sấy có khối lượng nhẹ trong khi năng lượng vẫn nhiều khiến người ăn khó kiểm soát lượng nạp vào dạ dày.

#7. Hút chân không

Trái cây, rau và thịt sẽ bắt đầu hư hỏng sau một khoảng thời gian nhất định vì chúng tiếp xúc với không khí. Thường thì nấm mốc và vi khuẩn sẽ phát triển, khiến thực phẩm có sự thay đổi về mùi, màu sắc và kết cấu của chúng.

Khi bạn sử dụng phương pháp hút chân không, bạn loại bỏ gần như toàn bộ không khí trong túi/ hộp chứa đựng thực phẩm nhằm giúp thực phẩm không tiếp xúc trực tiếp với không khí. Với cách bảo quản bằng công nghệ hút chân không, thực phẩm có thể bảo quản lâu hơn so với cách bảo quản thông thường.

Vậy tại sao chúng ta nên hút chân không để bảo quản thực phẩm?

Bảo quản thực phẩm bằng hút chân không giúp tăng thời gian bảo quản thực phẩm

Nếu bạn hút thực phẩm khi thực phẩm còn rất tươi và bảo quản một cách thích hợp, thì thực phẩm sẽ giữ được lâu hơn khoảng 3 – 5 lần so với việc bạn sử dụng phương pháp bảo quản khác. Ví dụ, thời gian bảo quản thịt cá, ngũ cốc trong tủ đông là 6 tháng, nhưng máy hút chân không thực phẩm có thể kéo dài tới 1-2 năm. Tùy vào loại thực phẩm mà thời gian bảo quản sẽ khác nhau.

Giữ trọn hương vị tươi ngon của sản phẩm

Máy hút khí chân không giúp thực phẩm không bị mất nước, giữ nguyên được kết cấu của sản phẩm. Bên cạnh đó, phương phát hút không khí ngăn chặn quá trình oxy hóa từ đó giữ được sự tươi ngon của sản phẩm

Ngăn chặn sự phát triển và xâm nhập của vi khuẩn, nấm mốc

Môi trường giàu oxy là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn nấm mốc sinh sôi, bằng phương phát rút toàn bộ không khí bên trong túi đựng thực phẩm có tác dụng ngăn chặn triệt để sự xâm nhập của vi khuẩn bên ngoài và sự phát triển nấm mốc bên trong.

Ngoài ra khi sử dụng máy hút chân không thực phẩm giúp chúng ta có thể bảo quản được nhiều loại thực phẩm từ thể rắn đến chất lỏng, hầu hết các loại thực phẩm đều có thể áp dụng hút khí chân không, bao gồm:

• Thực phẩm tươi sống: thịt cá, hải sản tươi sống…bảo quản lên đến 2 năm.
• Thực phẩm khô: lạp xưởng, xúc xích, các loại hạt ngũ cốc…có thể bảo quản từ 6-12 tháng.
• Rau củ, trái cây sau khi hút chân không, bảo quản ngăn mát tủ lạnh từ 4-5 ngày.
• Thực phẩm đã nấu chín nên để nguội trước khi cho vào túi hút.

Vì vậy, để đảm bảo thực phẩm vẫn tươi ngon, mà không mất đi chất dinh dưỡng thì không nên bỏ qua khâu đóng gói bằng máy hút khí chân không gia đình. Đóng gói bảo quản thực phẩm là phương pháp bảo quản tốt nhất cho bạn nên áp dụng.

– Công dụng của Máy hàn miệng túi

Lưu ý khi bảo quản thực phẩm thực phẩm bằng máy hút chân không

Dù rằng phương pháp bảo quản thực phẩm bằng máy hút túi chân không gia đình đang rất được ưa chuộng nhưng bạn nên biết phương pháp hút chân không cũng không thể ngăn cản quá trình hư hỏng của thực phẩm mà nó chỉ có thể làm chậm quá trình hư hỏng của thực phẩm do bản thân thực phẩm đã có không khí và nhiều vi khuẩn dù không có oxi chúng vẫn tồn tại được.

Không phải loại thực phẩm nào cũng có thể sử dụng máy đóng gói chân không để hút khí. Những thực phẩm bạn cần lưu ý không nên hút chân không như: nấm, tỏi, hành, rau luộc chín,…bởi vì những thực phẩm này chứa vi khuẩn kỵ khí có thể phát triển trong môi trường không có không khí. Nếu sử dụng máy hút chân không để bảo quản các thực phẩm này, sẽ tạo điều kiện để vi khuẩn phát triển mạnh hơn.

Ngoài ra, các loại rau có đặc điểm thải ra khí sau khi bảo quản như bông cải xanh, cải bắp, súp lơ trắng,… cũng sẽ dễ bị hỏng khi để trong môi trường chân không

Qua những chia sẻ trên, Điện máy Ngọc Phát mong bạn tích lũy thêm nhiều kiến thức về cách bảo quản thực phẩm tốt nhất. Trong đó, hút chân không là phương pháp tối ưu nhất để bảo quản thức ăn. Nếu bạn vẫn còn thắc mắc nào về phương pháp này hoặc có thắc mắc về vấn đề khác liên quan thì đừng ngần ngại liên hệ với Điện máy Ngọc Phát để được giải đáp.